Wanneer een naaste komt te overlijden, beland je in een emotionele rollercoaster. Je moet de uitvaart regelen, je wordt overladen met berichtjes en belletjes, en dit alles terwijl je ondertussen zelf ook met veel verdriet zit. En dan zijn er nog de financiële zaken, zoals verzekeringen, contracten en abonnementen van de overledene, die opgezegd moeten worden. Voor wie door de bomen het bos even niet meer ziet, zetten we voor het gemak in deze checklist alle financiën die moeten worden afgehandeld. Zo loop je geen risico dat er onnodige kosten gemaakt blijven worden.
1. Uitvaartverzekering
De uitvaartverzekering is wellicht een no-brainer, maar voor de volledigheid van de checklist toch het benoemen waard. Neem na het overlijden contact op met de verzekeraar van de overledene. Houd er rekening mee dat er verschillende type polissen zijn: de uitvaartverzekering kan geld uitkeren voor de kosten van de uitvaart, diensten (zoals het helpen organiseren van de uitvaart), of een combinatie van beide. Vraag dit dus direct na om zo goed mogelijk geholpen te worden.
Gaat het om een financiële uitkering? Check dan voor het plannen van de uitvaart hoeveel kosten er door de uitvaartverzekering gedekt worden. Er bestaat namelijk een kans dat er een deel bijbetaald moet worden. Zo voorkom je onaangename verrassingen na afloop.
2. Overlijdensrisicoverzekering
Ook de overlijdensrisicoverzekering kan nabestaanden een hoop financiële zorgen besparen. Was de overledene verzekerd? Neem dan contact op met de verzekeraar om het overlijden te melden. Zij weten vervolgens welke bedragen er uitgekeerd moeten worden en naar wie. Dit is op een eerder moment door de overledene en de verzekeraar afgesproken. Je moet doorgaans een overlijdensakte inleveren om de claim te starten.
3. Testament
Het verdelen van de (financiële) bezittingen van de overledene kan een emotioneel proces zijn. Gelukkig staat de verdeling van de erfenis meestal al vast in een testament. Hebben jullie deze nog niet bij de hand? Check dan bij het Centraal testamentenregister of er een testament is.
4. Hypotheek
Had de overledene een hypotheekschuld die nog niet volledig was afgelost? Dan erven de nabestaanden deze schuld. Neem daarom kort na het overlijden contact op met de hypotheekverstrekker om de opties te bespreken. Vaak wordt de restschuld afgelost met de uitkering van de overlijdensrisicoverzekering of de erfenis. Andere veelvoorkomende scenario’s zijn dat een nabestaande in de woning van de overledene gaat wonen en de hypotheek overneemt, of dat de nabestaanden samen het huis verkopen en de hypotheekschuld aflossen met het verkoopbedrag.
5. Autoverzekering
Je kunt de autoverzekering van een overleden dierbare niet zomaar direct opzeggen. Hiervoor moet de auto altijd eerst overgeschreven worden op naam van de nieuwe eigenaar, of de auto nu naar een nabestaande gaat of wordt verkocht aan een derde. De nieuwe eigenaar moet hierna een nieuwe autoverzekering afsluiten. Pas dan kan de autoverzekering van de overledene stopgezet worden door contact op te nemen met de verzekeraar.
Als de auto wordt overgeschreven op de naam van de partner van de overledene, dan kan de bestaande autoverzekering meestal ook worden overgezet. Dit kan slim zijn, want de schadevrije jaren gaan dan ook mee.
6. Openstaande schulden
Net als met een hypotheekschuld, erven nabestaanden ook andere openstaande schulden van de overledene, zoals van een persoonlijke lening. Vraag bij de bank van de overledene een BKR-uittreksel aan om inzicht te krijgen welke schulden er nog zijn. Omdat dit een onderdeel van de erfenis is, kunnen nabestaanden ervoor kiezen om de totale erfenis en daarmee ook de schuld niet te aanvaarden. De eerstvolgende erfgenamen zullen dan benaderd worden. Weigeren zij ook de erfenis, dan komen de schulden te vervallen.
7. Telecomabonnement
Het afhandelen van telefoon- en internetabonnementen is vrij makkelijk. Je kunt de provider contacteren, waarna je een paar opties krijgt. Je kunt het abonnement helemaal opzeggen, overzetten op een andere naam, of het abonnement omzetten naar prepaid. In dat laatste geval betaal je geen abonnementskosten meer, maar blijft het telefoonnummer actief.
Gezien het rouwproces kan het slim zijn om het telefoonnummer actief te houden. Als je opzegt en het telefoonnummer wordt inactief, verdwijnen namelijk ook de belgeschiedenis, de sms’jes, en de WhatsApp-historie van de overledene, en dat zou natuurlijk erg zonde zijn van de dierbare herinneringen.
8. Energiecontract
Het energiecontract moet ook opgezegd worden. Check bij welk van de bestaande energieleveranciers de overledene een contract had en neem contact op. Alleen: hoe zit het eigenlijk als de overledene een vast contract had waarvan de looptijd nog niet was afgelopen? Moeten de nabestaanden dan een opzegboete betalen?
Joris Kerkhof, expert energie bij Independer, stelt gerust: “Energiecontracten zijn persoonsgebonden, niet adresgebonden. Komt iemand met een lopend vast contract te overlijden, dan is het contract dus niet meer relevant. In deze situatie zien energieleveranciers dan ook meestal af van een opzegboete, die je normaal betaalt als je je contract voortijdig opzegt. Zorg wel dat je de energieleverancier bijtijds op de hoogte stelt van het overlijden.” Ook adviseert hij om rekening te houden met een opzegtermijn: “Het kan even duren voordat het contract helemaal afgehandeld is. Draai daarom voor de zekerheid alvast de gaskraan dicht en zet elektrische apparatuur uit om onnodige kosten te voorkomen.”
9. Woonverzekering
Voor de woonverzekeringen (oftewel de inboedel- en de opstalverzekering) is het verstandig om even te wachten met opzeggen bij de verzekeraar. Kort na het overlijden kunnen deze namelijk nog relevant zijn, omdat er nog steeds schade aan de opstal (het huis) en de inboedel (de losse spullen) van de overledene kan komen. Zet de opstalverzekering dus pas stop nadat het huis van de overledene verkocht (of overgedragen) is, en zet de inboedelverzekering pas stop als de spullen zijn verdeeld onder de nabestaanden.
Als er heel waardevolle spullen tussen de erfstukken zitten, kan het voor de persoon die deze erft handig zijn om de dekking van de eigen inboedelverzekering te verhogen. Zo voorkom je dat je onderverzekerd raakt.
10. Doorlopende reisverzekering
Een doorlopende reisverzekering is altijd op elk moment op te zeggen, dus ook als de verzekerde komt te overlijden. Je hoeft hiervoor dus alleen even contact op te nemen met de verzekeraar.
11. Aansprakelijkheidsverzekering
Ook de aansprakelijkheidsverzekering kan gemakkelijk opgezegd worden door de verzekeraar te contacteren en een overlijdensakte bij ze in te leveren.
12. Zorgverzekering
Voor het opzeggen van de zorgverzekering van de overledene hoef je niets te doen. Zorgverzekeraars worden namelijk al automatisch door de gemeente op de hoogte gebracht van sterfgevallen. Zij zetten vervolgens de polis stop per ingang van de dag na het overlijden, omdat er op de sterfdag nog relevante zorgkosten gemaakt kunnen zijn.
13. Overige abonnementen
Ten slotte kunnen er nog allerlei abonnementen zijn die stopgezet moeten worden. Denk aan kranten, tijdschriften, loterijen, streamingdiensten, sportclubs, of periodieke donaties aan goede doelen. Als bij de nabestaanden niet helemaal bekend is welke abonnementen er zijn, kun je het best de post an de bank- en creditcardafschriften van de overledene een tijdje in de gaten houden en op basis daarvan actie ondernemen.