“Sinds 2005 jouw online hulp bij afscheid”

Wie erven

  • Is er geen testament, dan bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn.
  • Je kunt alleen erfgenaam zijn als je bloedverwant bent.
  • Wist je dat je ook onwaardig erfgenaam kan zijn?
9,5
Klanten vertellen

1271 beoordelingen

Lees voor

Is er een testament, dan staat hierin precies beschreven wie de erfgenamen zijn. Ook staat vaak beschreven hoe de erfenis onder de erfgenamen verdeeld moet worden. Als er geen testament is wordt het lastiger. Want hoe weet je dan wie de erfgenamen zijn en hoe de erfenis verdeeld moet worden? In deze gevallen wordt er gekeken wie er volgens de wet in aanmerking komen om erfgenaam te zijn. Dit noemen we de wettelijke verdeling.

Tip:
Weet je niet of er een testament is? Bij het Centraal Testamentenregister kan je nagaan of er een testament is opgesteld.

Voorwaarden erfgenaam

Om als erfgenaam in aanmerking te kunnen komen, moet de erfgenaam aan bepaalde voorwaarden voldoen.

  1. Je moet levend of levensvatbaar zijn.
    Dit betekent dat een ongeboren kind ook erft.
  2. Je mag als erfgenaam niet onwaardig zijn.
    In de wet staan vijf situaties omschreven die een erfgenaam onwaardig maken. Dit is bijvoorbeeld het geval als een erfgenaam een moord of poging tot moord pleegde op de overledene of op enige andere persoon van wie hij zou kunnen erven. In dit geval erf je niets.

Ongeboren kinderen

Om te kunnen erven moet je levend of levensvatbaar zijn. Ook een ongeboren kind wordt al gezien als erfgenaam. Als een vrouw zwanger is op het moment dat haar echtgenoot / partner komt te overlijden, dan wordt het ongeboren kind ook al als erfgenaam in de verdeling opgenomen. Het kind moet natuurlijk wel levend ter wereld komen.

Onwaardige erfgenaam

Dat jij erfgenaam bent, betekent nog niet dat je ook daadwerkelijk iets zult erven. Je kunt namelijk ook als onwaardig erfgenaam worden gezien, waardoor je recht op jouw deel van de erfenis komt te vervallen. Je bent onwaardig als je bent veroordeeld voor het ombrengen van de erflater of een poging daartoe of als je bent veroordeeld voor een misdrijf tegen de erflater waar een gevangenisstraf opstaat van tenminste vier jaar. Ook als je alleen betrokken bent bij één van deze twee zaken word je gezien als onwaardig erfgenaam. Heb jij de erflater onterecht beschuldigd van een misdrijf waarop een straf van maximaal vier jaar staat, dan ben je ook onwaardig. Heb jij de erflater gedwongen of belet om een testament op te maken of heb jij het testament verduisterd, vernietigd of vervalst? Ook dan verlies je je rechten op de erfenis.

De enige manier om niet langer als onwaardig erfgenaam te worden gezien, is als de erflater besluit je te vergeven.

Erfgenamen achterhalen

Om te weten wie de erfgenamen zijn moet eerst worden bekeken of er een testament is. Dit kan worden nagegaan bij het Centraal Testamentenregister. Is er een testament? Dan staat daar in wie de erfgenamen zijn en hoe de erfenis verdeeld moet worden. Als er geen testament is dan zal de notaris onderzoek doen naar de erfgenamen. Vervolgens stelt de notaris de verklaring van erfrecht op. Met de verklaring van erfrecht kun je aantonen dat jij erfgenaam bent.

Bloedverwanten en echtgenoot / echtgenote

Om te kunnen erven moet je bloedverwant zijn van de overledene of zijn/haar echtgenoot/echtgenote. Bloedverwant betekent eigen familie: je deelt hetzelfde bloed. Alleen eigen familie kan dus volgens de wet erven. Schoondochters, schoonzonen, schoonzussen en zwagers zijn geen bloedverwanten van de overledene en kunnen daarom niet volgens de wettelijke regels van de overledene erven.

Samenwonen

Ben je getrouwd of heb je een geregistreerd partnerschap, dan ben je officieel elkaars partner en daarmee ook automatisch elkaars erfgenaam. Bij samenwonen is dit niet het geval. Samenwoners, ook de samenwoners met een officieel samenlevingscontract, erven niet van elkaar. Wil je dit wel, dan zal er een testament opgemaakt moeten worden. Dit kun je regelen via een notaris.

Groepen erfgenamen

De wet onderscheidt vier groepen van erfgenamen. De erfgenamen worden in volgorde van de groepen opgeroepen. Zolang er nog een erfgenaam in een groep is komt een volgende groep niet aan bod. Deze groepen zijn:

  1. Echtgenoot/echtgenote, geregistreerd partner, kinderen en kleinkinderen
  2. Ouders, broers en zussen
  3. Grootouders
  4. Overgrootouders

Als één van de wettelijke erfgenamen eerder overlijdt dan de erflater dan komen eventuele kinderen van die persoon voor hem/haar in de plaats. Dit heet plaatsvervulling.

Voorbeeld uit de praktijk

Jelmer is overleden. Hij had geen testament. Dit betekent dat de wettelijke verdeling van toepassing is. De nalatenschap van Jelmer is €80.000.

Jelmer was niet getrouwd en heeft geen kinderen achtergelaten. In de eerste groep zijn dus geen erfgenamen. We gaan daarom over naar de tweede groep erfgenamen.

De ouders van Jelmer zijn overleden. Jelmer had wel een zus, Esther, en een broer, Govert. Esther en Govert zijn nu de erfgenamen van Jelmer. Zij zouden ieder €40.000 erven.

Esther is al in 2019 overleden. Ze heeft 4 kinderen achtergelaten. De kinderen komen in de plaats van Esther en ontvangen gezamenlijk het deel dat Esther zou krijgen.
De kinderen erven dus in totaal €40.000 (ieder €10.000) en Govert €40.000.

Hulp nodig?

Is het je nog niet helemaal duidelijk en heb je nog vragen? Of heb je hulp nodig? Onze dienstverleners helpen je graag verder. Neem gerust contact op met een dienstverlener bij jou in de buurt.

Onze dienstverleners

Meer informatie