Letterlijk is de nalatenschap dat wat de overledene nalaat. Dit kan van alles zijn: een huis, vermogen, schulden of een auto. Niet alleen materiele zaken vallen onder de erfenis, je moet hierbij ook denken aan zaken als de rekening van de uitvaart, een lopende hypotheek en belastingen die nog betaald moeten worden. Dus vermogen, maar ook schulden. Toch zijn er ook bepaalde bezittingen in de vormen van vorderingen en schulden die soms pas boven water komen als iemand is overleden en waar je niet direct zicht op hebt. Het vaststellen van de hele nalatenschap kan daardoor nog best lastig zijn.
Wat is de taak van de executeur?
De taak van de executeur is het beschrijven en beheren van de nalatenschap. Bij het beschrijven moet wel een onderscheid worden gemaakt tussen hoofd en bijzaken. Zo heb je natuurlijk het huis, de hypotheek, schulden en het vermogen, maar er zijn ook goederen met vooral een emotionele waarde. Denk daarbij aan erfstukken, foto albums, brieven en meer van dit soort persoonlijke zaken. Voor het in kaart brengen van de nalatenschap zijn deze spullen niet zo spannend, maar voor de erfgenamen kan die doos met fotoalbums wel eens het meest waardevolle zijn in de hele nalatenschap. Daarom is het belangrijk dat de executeur zich goed bewust is van zijn rol op het gebied van het beheren van de nalatenschap. Ook moet een executeur zich beseffen dat hij achteraf verantwoording voor zijn werkzaamheden moet afleggen.
Zo heeft een erfgenaam het recht om te weten waar die “feitelijk waardeloze” maar wel emotioneel waardevolle fotoalbums zijn gebleven. Het is belangrijk dat ook dit soort zaken helder en duidelijk in de boedelbeschrijving worden opgenomen. Dit moet de executeur dus wel kennen en herkennen. Daarnaast is een executeur niet alleen verantwoordelijk voor de aangifte van de erfbelasting, maar ook nog eens aansprakelijk voor de afdracht van alles wat uit de nalatenschap wordt verkregen.
Wanneer eindigt de taak van de executeur?
Zodra het beschrijven van de erfenis klaar is en ook het beheer is geëindigd, zit de formele taak van de executeur erop. Deze taak kan, maar alleen als dit in het testament zo is bepaald, worden uitgebreid met zogenaamde testamentaire lasten. Deze lasten kunnen onder andere bepalen dat de executeur de uitvaart moet regelen en, of alle goederen uit de nalatenschap te gelde moet maken. Dit is niet alleen om de schulden te voldoen, maar ook om de erfgenamen uit te betalen. Een executeur die niet weet wat er feitelijk beschreven en beheerd moet worden, onderschat daarmee zijn taak.
Wat zijn de bevoegdheden van de executeur?
De bevoegdheden van de executeur zijn beperkt. Zij gaan niet verder dan hetgeen noodzakelijk is om de taak van de executeur uit te kunnen voeren. Simpel gezegd; een executeur voert uit wat de erflater heeft bepaald en de wet aan hem oplegt. Het een en ander ook in het ‘volle licht’, aangezien de betrokkenen bij de nalatenschap ook daadwerkelijk betrokken moeten worden bij de afwikkeling van de nalatenschap. Een executeur die vooral beschikt, maar niet beheert, overschat daarmee zijn bevoegdheden.