Als iemand overlijdt is er vaak een erfenis. Ben jij erfgenaam, dan moet je een belangrijke keuze maken:
– Je kunt de nalatenschap zuiver aanvaarden
– Beneficiair aanvaarden
– Verwerpen
Wat deze verschillende keuzes inhouden spreekt grotendeels voor zich. Beneficiair aanvaarden wil nog wel eens wat vragen oproepen. Maar eigenlijk houdt dat in, dat je niet met je eigen vermogen aansprakelijk bent voor de schulden die de overleden persoon achterlaat (erflater). De bezittingen van de erflater worden dan gebruikt om de schulden af te lossen.
Het verloop van de vereffening van erfenis
Als een erfgenaam (of meerdere erfgenamen) het besluit neemt om beneficiair te aanvaarden, dan noemen we dat vereffening. We leggen uit wat vereffening is en hoe dit in zijn werk gaat.
Wat is vereffening?
Het is het financieel afhandelen van de nalatenschap, waarbij dit volgens een verplichte procedure moet lopen. Alle kosten en baten worden op een rij gezet en openstaande schulden worden voldaan. Wellicht dat er goederen verkocht moeten worden om alle betalingen af te wikkelen. Blijft er na het betalen van de schulden nog iets over, dan wordt dit verdeeld over de erfgenamen.
Wie moet dit regelen?
Als erfgenaam ben je automatisch vereffenaar. Alle erfgenamen kunnen dus worden gezien als vereffenaar. Moet er veel geregeld worden, dan kun je onderling kiezen wie wat gaat regelen. Heb je te maken met een ingewikkelde erfenis of kom je er samen niet uit? Dan kan de rechter een vereffenaar benoemen.
Beneficiair aanvaarden is vaak het veiligst en risicovrij, maar er komt wel veel bij kijken. Het proces wat je aangaat moet je echt serieus nemen om te voorkomen dat je als erfgename alsnog voor de schulden aansprakelijk gesteld kan worden.
Het proces
- Vraag eerst een verklaring van erfrecht aan. Dit kun je regelen via de notaris. In deze verklaring staat wie de erfgenamen zijn en wie er allemaal bevoegd zijn om de erfenis op te eisen. In het testament staan de erfgenamen. Is er geen testament bekend? Dan geldt het wettelijke erfrecht.
- Daarna is het voor jou als vereffenaar belangrijk om precies op papier te zetten welke bezittingen en schulden er zijn. Je legt dit vast in de zogeheten boedelbeschrijving, deze lever je in bij de rechtbank.
- Schulden aanwezig? Informeer de schuldeisers per brief over het overlijden en geef aan dat jullie bezig zijn met het afwikkelen van alles. De schulden die er nog zijn moeten eerst worden afgelost. Misschien is het nodig om de bezittingen van de erflater te verkopen om de schuld te betalen.
- Is er nog geld over na alle schuldbetalingen, dan kun je de bezittingen verdelen met de andere erfgenamen.
Verschillen vereffening: lichte en zware
Om de erfenis te vereffenen moet je bepaalde procedurevoorschriften volgen. Is er sprake van een lichte vereffening, dan zijn er minder verplichtingen dan als je te maken hebt met een zware vereffening. Van een lichte vereffening is sprake als één van de erfgenamen de vereffening zelf regelt. Heeft de rechtbank een vereffenaar aangesteld, dan is er sprake van een zware vereffening.
Naar de kantonrechter als de schulden groter zijn dan de baten
Kom je erachter dat de schulden veel groter zijn dan de baten? Dan moet je hiermee zo snel mogelijk naar de kantonrechter. Je moet dit niet vergeten omdat je anders het risico loopt om toch voor de schulden op te draaien. Je kunt daarna de stappen volgen die door de kantonrechter worden opgelegd. De rechter kan ook besluiten dat de verplichtingen van de zware vereffening gaan gelden.
Hulp nodig bij de vereffening?
Een vereffening brengt soms flink wat werk met zich mee en kan ook behoorlijk complex zijn. Een erfrechtadvocaat kan je hierbij helpen. Neem gerust contact op met onze erfrechtadvocaten voor een adviesgesprek.